Progressive metal
Được khai sáng bởi các ban nhạc Progressive rock như Rush hay ELP, Progressive metal được sinh ra như là sự pha trộn giữa Progressive rock, rất thịnh hành trong những năm 70, và Heavy metal của những năm 80. Những ban đầu tiên chơi thể loại này là Queensryche và Fates Warning nhưng khái niệm Progressive metal chỉ được sử dụng rộng rãi sau khi ban nhạc Progressive metal nổi tiếng nhất, Dream Theater, xuất hiện vào đầu những năm 90. Bài hát dài với cấu trúc phức tạp, và những đoạn phối khí ở trình độ cao, những album mang tính khái niệm và phần lời đầy trí tuệ, đó là những đặc điểm của Progressive metal. Ở Việt Nam, ban nhạc chơi Progressive metal được yêu quý nhất có lẽ là Savatage. Đặc biệt là chị em phụ nữ rất kết ban này. Cũng phải thôi bởi Savatage có phong cách rất đứng đắn (không văng tục hay làm trò kích động như những ban khác), nam tính (nhất là chất giọng của Zak Steven, tiếc là anh đã rời ban), mạnh mẽ còn lời ca thì quá là triết lý và sâu sắc đến mức khó hiểu (mấy ai dám nhận là đã hiểu hết Believe?!). Có thể nói Savatage như một người đàn ông đứng đắn, mạnh mẽ, sâu sắc, trí tuệ và tràn đầy tình cảm. Phụ nữ còn mong gì hơn thế nữa?
Pha trộn: Progressive power metal, Symphonic progressive metal, Symphonic progressive power metal (Savatage)
Điển hình: Dream Theater, Fates Warning, Evergrey, Ivory Tower, Symphony X

Stoner metal
Stoner metal đơn giản là Hard rock có nhiều chất Metal hơn, chịu ảnh hưởng theo kiểu Black Sabbath (lại Black Sabbath!), xuất hiện đầu những năm 90. Những cú riff chậm, nặng, "đặc quánh" (do đó nó còn có tên là Sludge metal) chiếm vai trò chủ đạo trong thể loại này. Lý do mà nó được coi là 1 phân nhánh của Metal là những yếu tố của Hard rock thường xuyên được hoà trộn với những yếu tố của Metal như giai điệu của Doom metal hay giọng hát của Death metal. Những nét đặc trưng khác của thể loại này là lời nhạc và thái độ của các nghệ sĩ: Tất cả đều nói về trạng thái 'phê' sau khi sử dụng chất kích thích (chính vì vậy mà nó được gọi là 'stoner', lấy từ cụm từ 'being stoned' - say thuốc). Ban đầu tiên chơi thể loại này có lẽ là Corrosion Of Conformity.
Điển hình: Monster Magnet, Queens Of The Stone Age, Spiritual Beggars, Electric Wizard, EyeHateGod

Gothic metal
Gothic metal nhẹ hơn và sôi nổi hơn Doom metal, nhưng nó cùng có nỗi sầu thảm và đôi khi cả trạng thái trầm cảm. Gothic metal rất phóng khoáng và giàu giai điệu với việc sử dụng rộng rãi keyboard và giọng ca nữ, biến nó trở thành thể loại Metal "hiền hoà" nhất. Thực ra phân biệt giữa Doom metal và Gothic metal hay Melodic death metal là rất khó, phải nghe kỹ chất nhạc của mỗi ban đồng thời xem xét kỹ tất cả những yếu tố, đặc điểm của ban nhạc đó mới có thể kết luận được là họ chơi gì. Nhất là khi họ thường chơi theo nhiều phong cách hoặc pha trộn các phong cách với nhau thì lại càng khó phân biệt.
Pha trộn: Symphonic gothic metal, Gothic doom, Gothic death
Điển hình: Lacuna Coil, Lake of tear, The 69 Eyes, To/Die/For, Within Temptation, Theatre of tragedy, The sin of thy beloved...

Industrial metal
Là Metal trộn với nhịp điệu Techno và những âm thanh điện tử. Tiên phong của thể loại này là Ministry vào cuối những năm 90, khi họ nhận ra rằng 2 thể loại rất khác biệt nhau có thể hoà trộn với nhau để cho ra 1 thể loại mới. Hiện nay, Industrial metal cũng phổ biến gần như Nu metal nhưng cũng bị những người nghe Metal 'chân chính' không mấy mặn mà như Nu metal.
Pha trộn: Industrial nu metal
Điển hình: Fear Factory, Filter, Spineshank, Static-X, Rammstein, White zombie